’Parels van Verdriet’ expositie over rouw
Zoektocht in het donker
De Telegraaf 16 september 2013
door Daphne van Rossum
foto: Rob de Jong
Koog aan de Zaan — Op 1 oktober 2002, verloor Lucinda van de Ven haar zus Nadia (toen 25) die werd doodgeschoten door haar Utrechtse huisbaas Pascal. Om uiting te geven aan haar intense gevoel van verdriet begon Lucinda te dichten. Nu zijn die gedichten, samen met het beeldhouwwerk van moeder Minke en de kleurrijke schilderijen van vader William te zien in de tentoonstelling ’Parels van Verdriet’.
De gedichten zijn hartverscheurend. De pijn is voelbaar in de zorgvuldig gekozen woorden. Op 1 oktober kwam er een einde aan het leven van Nadia, en werd Lucinda (nu 34) op slag de oudste én enige dochter. Lucinda: „Nadia was altijd de brutaalste. Zij haalden de kastanjes voor je uit het vuur, sprak zich eerder uit. Ik heb dat moeten leren na haar dood. We zijn nu elf jaar verder en ik heb tien jaar in een rouwsluier geleefd. Ook de vreugdevolle momenten waren confronterend, omdat ik ze niet met Nadia kon delen, bijvoorbeeld toen ik mijn vriend ontmoette. ”
Beeldhouwen
Lucinda en haar moeder Minke kregen een jaar na de dood van Nadia nog een klap te verwerken. Lucinda: „Mijn vader had kanker en overleed. Vlak na haar dood heeft hij vaak gezegd: ’waarom zij en ik niet’. Ik denk eerlijk gezegd dat haar overlijden zijn einde heeft bespoedigd.” Moeder Minke: „Na de dood van mijn man ben ik gaan beeldhouwen. Er was zoveel verdriet. Ik dacht ik moet wat met dat gevoel. Ik ga maar hakken, dat geeft rust in mijn hoofd. Ik doe het puur op gevoel, zoek een steen uit en begin. Ik zie wel wat het wordt.”
Lucinda laat liefdevol het werk van haar moeder zien dat samen met de gedichten een organisch geheel vormt. „Deze heeft ze drie jaar na Nadia’s dood gemaakt. Er moest een gat in komen. Later zei mijn moeder, dat zijn de kogels geweest. En hier in een later werk ook weer een gat, het gat in haar hart. In het beeld dat ze vorige zomer maakte zit harmonie. Dat wat stuk was is nu geheeld.”
Met de tentoonstelling wil Lucinda dat er aandacht komt voor rouw. „Ik wil het bespreekbaar maken, het taboe openbreken. Je merkt toch dat mensen moord niet op hun bord willen hebben. De eerste maanden krijg je nog kaarten, bellen mensen om te vragen hoe het gaat, maar het wordt allengs stiller om je heen. Hun leven gaat door, terwijl dat van jou tijdelijke gestopt is.
Dat veel zorg en aandacht naar dader Pascal uitgaat vinden de dames van de Ven nog steeds onverteerbaar. Hoe het er laatst aan toe ging bij de TBS zitting was voor moeder en dochter exemplarisch: „Bij de eerste zitting, vlak na de moord, was de zaal afgeladen. Er waren heel veel mensen uit Nadia’s en ons leven om ons te steunen. Die waren er nu niet. Wel een heel legertje mensen voor Pascal. Een advocaat, drie rechters, twee cipiers, een hoofd behandelteam en nog zo wat. Als hij iets wil, krijgt hij dat vergoed. Wij moeten alles zelf betalen. Ook de beeldhouwlessen waar mijn moeder zoveel aan heeft gehad. Pascal volgt muziektherapie. Dat kost hem niks.”
Parels van Verdriet, kunstexpositie over rouwverwerking in woord en beeld. Tot en met 6 oktober 2013 in Museum Nic Jonk, Haviksdijkje 5 in Grootschemer.