Ervaringsdeskundige • Gastspreker • Auteur • Podcastmaker • Revalidatiearts

Het ontstaan van Parels van Verdriet

De aanleiding

Na de moord op mijn zus in oktober 2002, kwam ik in een orkaan van emoties terecht: ik rouwde door mijn gevoelens van wanhoop, pijn, gemis en eenzaamheid, letterlijk van mij af te schrijven. Nadia haar plotselinge sterven en het overlijden van mijn vader, een jaar later, confronteerden mij met zulke heftige gevoelens dat ik in zeer korte tijd een stroom aan gedichten realiseerde. Vaak was er een duidelijke aanleiding. Dan wist ik: ‘Ik moet nu pen en papier pakken, voordat ik deze woorden vergeet.’ De essentie van mijn gevoelens verwoorden kostte mij regelmatig minder dan vijf minuten. Na afloop schaafde ik hoogstens de tekst en interpunctie nog bij.

Persoonlijk

In eerste instantie liet ik mijn gedichten alleen aan mijn moeder lezen, later ook familieleden of vriendinnen die dicht bij mij stonden. Henriëtte, mijn nicht, wees mij er al in 2005 op dat ik mijn gedichten moest uitgeven; zo hartverscheurend mooi vond zij ze. Toch duurde het nog geruime tijd alvorens ik er aan toe was om mijn gevoelens met de buitenwereld te delen. Naarmate ik verder kwam in mijn rouwproces, veranderde dit gevoel. Er zijn inmiddels verschillende boeken geschreven over het verlies van een dierbare. Toch is er slechts een handjevol boeken waarin specifiek wordt ingegaan op het gemis van je (enige) zus of broer. Een gedichtenbundel waarin de gevoelens van rouw na een gewelddadig verlies van een zus worden beschreven, bestond überhaupt niet! Door mijn gedichten te delen, zou ik daar verandering in kunnen veranderen en wellicht het onderwerp rouw ook meer bekendheid kunnen geven.
Ik had alleen geen idee hoe ik dit aan moest pakken. Bij wie ik moest beginnen? Waar vond ik een betrouwbare uitgever? Hoe moest ik de publicatie van mijn gedichten financieren? Om al deze redenen bleef mijn droom geruime tijd onaangeroerd liggen. Ook doordat mijn leven steeds drukker werd; ik studeerde af als arts, ging samenwonen met mijn vriend en ik startte met de medische specialisatie tot revalidatiearts.

Keerpunt

In juni 2012 liep ik vast; het verdriet over Nadia haar overlijden achtervolgde mij. Ik miste haar nog dagelijks. Ik was mij toen er niet van bewust dat ik behalve PTSS ook een persisterende complexe rouwstoornis had. Wel wist ik dat ik professionele hulp nodig had om mijn vastgelopen rouwproces in beweging te krijgen. Doordat ik noodgedwongen een periode het rustiger aan moest doen, ontstond er als vanzelf meer ruimte voor creatieve ideeën. Zo groeide het idee om in het najaar van 2012 op een bijzondere manier aandacht te besteden aan de tiende sterfdag van mijn zus: ik was van plan om een expositie organiseren waarin de beelden van mijn ouders en de schilderijen van mijn vader konden worden tentoongesteld tezamen met mijn gedichten. Met deze expositie wilde ik stilstaan bij mijn overleden zus en vader. Daarnaast wilde ik aandacht vragen voor het onbegrepen verdriet van rouwende mensen. Verdriet dat voor buitenstaanders over het algemeen niet of minimaal zichtbaar is.

Deze 3 beelden gemaakt door William van de Ven
symboliseren het gezin van de Ven.

Het begin

Eind september 2012 woonde ik een Verhalenbeurs bij. Tijdens deze beurs werd je op een laagdrempelige manier in contact gebracht met uitgevers, tekst redacteuren, journalisten en vormgevers. Geen van de aanwezige uitgevers was bereid mijn gedichten uit te geven. Er zou geen afzetmarkt zijn voor gedichten kreeg ik te horen. In plaats daarvan kreeg ik het advies mijn gedichten in eigen beheer uit te geven. Met een grafisch vormgeefster besprak ik die middag de mogelijkheid om mijn gedichten te illustreren met full colour foto’s van de kunstwerken van mijn ouders.

Precies 2 weken na het bijwonen van de Verhalenbeurs had ik een eerste afspraak met Erik Kunst. De eigenaar van uitgeverij MultiLibris luisterde belangstellend naar mijn verhaal. Erik realiseerde zich al snel dat er in de media behoorlijk veel aandacht was besteed aan de moord op mijn zus. Dit was in mijn voordeel; het zou mij een laagdrempelige ingangsmogelijkheid bieden om in contact te treden met verschillende nieuwsmedia zodat ik de publicatie van mijn gedichtenbundel kon promoten. De uitgever bleek niet alleen bijzonder enthousiast te zijn, hij was ook bereid om mijn gedichten uit te geven en de vormgeving te verzorgen! We spraken af dat ik de promotionele activiteiten in eigen hand zou nemen.

De vormgeving

De publicatiedatum van ‘Parels van Verdriet’ stelden we op 29 december 2012; de dag dat de expositie geopend zou worden. Met het bepalen van deze uiterste publicatiedatum had ik mijzelf een deadline van nog geen 12 weken opgelegd! Bezoekers van de expositie zouden tijdens deze gelegenheid op laagdrempelige wijze kennis kunnen maken met mijn gedichten. Mijn volgende stap was het benaderen van een fotograaf. Helga Janssen van Fotostudio 68 nam in een zelf geïmproviseerde fotostudio in mijn moeder haar huiskamer, tientallen foto’s van alle beelden en schilderijen. Hierna begon de lastigste klus: welke foto paste het beste bij welk gedicht? Tijdens dit zoekproces werd duidelijk dat ik wel wat hulp van een tekstredacteur kon gebruiken. Hiervoor vond ik een prettige sparringpartner in Daniëla Postma. Samen met mijn nicht Henriëtte Prins, zette ik half oktober de laatste essentiële puntjes op de i.

Het resultaat

Een maand na onze eerste afspraak leverde ik het definitieve manuscript bij de uitgever aan. Een week voor de expositie, op 21 december 2012, had ik Parels van verdriet, gedichten over een zoektocht in het donker in mijn handen! Ik ben er bijzonder trots op dat ik er in ben geslaagd om mijn droomwens te realiseren.

Sinds de publicatie van mijn gedichtenbundel is mijn leven in een positieve stroomversnelling terecht gekomen: ik geef regelmatig interviews en lezingen, organiseerde een tweede expositie in de zomer van 2003 bij museum Nic Jonk en journalist Richard Grootbod startte met de filmopnamen van ‘OverLeven‘ de documentaire over de nasleep van de moord op mijn zus!